Zhong Yongxin (20 tuổi) có thói quen mới mỗi khi đi làm về: Lắc cái chai thủy tinh nhỏ để nghe tiếng leng keng của những miếng vàng nhỏ hình hạt đậu.
Cô nói những âm thanh này giống như lời nhắc nhở hàng ngày rằng cuối cùng mình cũng tiết kiệm được tiền.
Nhỏ hơn một cái móng tay và thường được tạo hình theo các biểu tượng may mắn như quả dưa hấu hay cá koi, "hạt đậu vàng" chỉ nặng khoảng một gram, giá từ 400 đến 600 tệ (1,3 đến 2 triệu đồng). Nhiều người cho biết họ thường mua một hoặc hai hạt đậu mỗi tháng, tương đương với chi phí uống trà sữa.
Với Zhong, đậu vàng không chỉ là tiết kiệm đơn thuần mà còn là khoản đầu tư dài hạn. Theo truyền thống, người trung niên và người già Trung Quốc là những người mua vàng nhiều nhất nhưng hiện tại, Gen Z mới là nhóm khách hàng bị thu hút vì những sản phẩm này.
Trên mạng xã hội, giới trẻ Trung Quốc còn ghi lại hành trình tích trữ những chai thủy tinh đựng vàng. Mọi người hào hứng chia sẻ trải nghiệm với nhau, thậm chí khuyến nghị cửa hàng trực tuyến đáng tin cậy hay phiếu giảm giá.
Trong báo cáo năm 2023 về thị trường trang sức, phụ kiện, sàn thương mại điện tử Tmall và Taobao tiết lộ phần lớn khách hàng mua trang sức vàng sinh sau thập niên 90. Năm 2022, báo cáo của hãng tư vấn Mob Data chỉ ra xu hướng mua vàng của Gen Z tăng đột biến từ 16% năm 2016 lên 59% năm 2021, đánh dấu tiềm năng chi tiêu lớn nhất trong tất cả nhóm tuổi.
Zhou Siying (23 tuổi) thừa nhận bị cuốn vào cơn sốt mua vàng những tháng qua. Cô mua ít nhất một món vàng mỗi tháng, dù là đậu vàng hay trang sức. Đôi khi, cô bỏ ra gần 3.000 tệ (nửa tháng lương) để mua vàng. Cô nhắc lại một câu ngạn ngữ xưa: "Vàng để làm trang sức khi giàu và dùng làm tiền khi nghèo".
Vàng từ lâu được công nhận là tài sản trú ẩn có giá trị. Một nghiên cứu của Hội đồng Vàng thế giới cho thấy, trong ba thập kỷ qua, vàng mang lại lợi nhuận hàng năm 5,8%, làm lu mờ các tài sản khác như tiền mặt, trái phiếu trong cùng kỳ. Trong 5-7 năm suy thoái kinh tế, vàng vẫn phát triển mạnh, bù lỗ cho nhà đầu tư.
Theo Wang Youxin, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện nghiên cứu Ngân hàng Trung Quốc, năm nay, khi kinh tế toàn cầu đối mặt thách thức và biến động thị trường ngày càng tăng, nhu cầu mua vàng phòng thủ đã tăng lên. So với vàng thỏi, các sản phẩm nặng vài gram phù hợp hơn với khả năng chi tiêu của nhóm người trẻ. Dù vậy, đậu vàng có nguy cơ giảm giá trong tương lai.
Zhou chia sẻ cô mới đi làm vài năm và không có nhiều tiền để đầu tư, vì vậy, cô theo đuổi sự ổn định hơn lợi nhuận. Với cô, sở hữu vàng vật lý thay vì các hình thức đầu tư khác mang đến cảm giác thỏa mãn tâm lý độc nhất vô nhị. Để thực hiện kế hoạch của mình, Zhou cắt giảm chi phí cho ăn uống ví dụ uống trà sữa mỗi ngày để dành tiền mua vàng.
Theo Hiệp hội Vàng Trung Quốc, trong nửa đầu năm 2023, tiêu thụ vàng tăng 16,37%, đạt 554,8 tấn. Phản ánh xu hướng này, vào giữa tháng 9, giá vàng chạm mốc cao nhất lịch sử, tạo ra chênh lệch lớn nhất với giá vàng quốc tế trong vòng một thập kỷ.
Các chuyên gia đồng tình rằng giá vàng tăng trở lại là do kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ không tăng lãi suất. Ngoài ra, căng thẳng địa chính trị làm tăng tâm lý e ngại rủi ro, khiến các nhà đầu tư chuyển sang vàng.
Các chuyên gia tin rằng giá cả biến động không làm nhụt chí người mua vàng. Họ (người trẻ) cũng không vội vàng bán vàng ngay khi giá tăng. Zhong là một ví dụ. Thay vì tận dụng cơ hội để bán số đậu vàng tích trữ được, cô chế tác chúng theo thiết kế yêu thích từ lâu, tiết kiệm được hàng nghìn tệ so với mua đứt sản phẩm.
Huy Phương (Theo Sixthtone)